Ο «Άι Παντελές» της εξοχής…

Μικρό οδοιπορικό σε τέσσερις εκκλησιές της κερκυραϊκής περιφέρειας, αφιερωμένες στον εορτάζοντα σήμερα (27/7) Άγιo Παντελεήμονα, «τον ιαματικό».

Επιμέλεια: Ηλίας Αλεξόπουλος

Ξημερώνοντας τ’ Αγίου Παντελεήμονα (27/7). Ο πότε Παντελέων, ο ελεήμων, «μεγαλομάρτυς και ιαματικός», ανάργυρος ιατρός σωμάτων («κουτσοί, στραβοί…», λέει ο λαός) και ψυχών. Διόλου τυχαία η ύπαρξη εκκλησιάς του στο χώρο του ιστορικού Ψυχιατρικού Νοσοκομείου. Είν’ αυτή η κύρια αναφορά στον Άγιο όταν μιλάμε για «τη χώρα» – μαζί με τη συναφιέρωση της εκκλησιάς της Μανδρακίνας. Κι εκτός; Στην κορφιάτικη «εξοχή»; Το Corfu Stories παρουσιάζει το κύριο «καρέ». Ναοί και πανηγύρια λαϊκά, πέρα απ’ την πόλη. Που σήμερα γιορτάζουν...

▪ ΑΓ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ. Πολιούχος του μικρού, ομώνυμου (και, άρα, ιδιαιτέρως εορτάζοντος σήμερα) χωριού, με τις λιγοστές (26 κάτοικοι το ’11, αλλά) ολάνθιστες αυλές και τ’ άφθονο πράσινο, κοντά στην Αχαράβη (αναμετάξυ Βραχλερής και Λαζαράτικων), στο ημιορεινό υψόμετρο των 170 μ. κατά τους βορινούς πρόποδες του Παντοκράτορα – κι πιο δίπλα, στο Καστέλι, το μοναδικό ηλιοβασίλεμα. Κτίσμα, φέρεται, του 18ου αι., δεσπόζει στην περιοχή κι απ’ τον 19ο αι. καθιέρωσε το δικό του παραδοσιακό πανηγύρι – ο Μπουνιάς, τη δεκαετία του ’50 σημείωνε, συνολικά, τρία / έτος.

Ξέρετε ότι… Δημοφιλής είναι η εορτή του Αγ. Παντελεήμονα και στους Παξούς, με ναούς σε Οζιά και Μαστοράτικα;

▪ ΚΟΥΡΑΜΑΔΕΣ: Παλαιότατη -διέθετε και γη- λιτή μονόκλιτη βασιλική, δίχως καμπαναριό ως τη δεκ. του ’90, υπήρχε ήδη το 1500, κτήμα αρχικά (jus patronatus) της οικογένειας Λαγγαδίτη, με μερτικό αργότερα στις οικογένειες Χυτήρη, Γραμμένου, Κοσκινά. Το 1844 (ανακαίνιση) απέκτησε ξύλινο τέμπλο με εικόνες του Ιερομόμαχου, Δανιήλ Κόκλα, πριν αντικατασταθεί απ’ το σημερινό (1895). Ξεχωριστή ενορία ως το 1869, όταν ενσωματώθηκε, ως μετόχι, σ’ αυτήν του Αγ. Ιωάννη Καλυβίτη, απ’ τα τέλη της δεκ. του 1890, επί εφημέριου Κων. Χυτήρη, καθιέρωσε το δικό της, δημοφιλές πανηγύρι (27/7).

▪ ΚΑΤΩ ΓΑΡΟΥΝΑΣ: Μικρή εκκλησιά, στην πλαγιά «του βουνού» (τ’ Αγ. Παντελεήμονα, πάνω απ’ τον κόλπο του Άη Γόρδη), σε κατάφυτη τοποθεσία, 2 χλμ. δυτικά του κυρίως χωριού, με συγκλονιστική θέα (όχι μακριά απ’ το σημείο, οργανώνεται αλεξίπτωτο πλαγιάς). Ανακαινισμένη, δίπλα σε λείψανα παλαιότερων οικημάτων, με ευρύ, ανθηρό αύλειο χώρο και πετρόκτιστο καμπαναριό, βρίσκεται σε κοντινή απόσταση –σύνδεση με μονοπάτι – απ’ την αδελφή Μονή της (σχεδόν συνεορτάζουσας, 26-27/7) Αγ. Παρασκευής. Το τρίτο, κατά παράδοση, πανηγύρι της ημέρας στην κερκυραϊκή «εξοχή».

Ξέρετε ότι… Λείψανα του Αγ. Παντελεήμονα βρίσκονται στην Ι.Μ. Κασσοπίτρας, στο Κανόνι;

▪ ΠΟΤΑΜΟΣ: Στην κορυφή ομώνυμου κατάφυτου κυπαρισσόλοφου – το «τρίλοφο», με, ακόμη, Αγ. Παρασκευή και Αγ. Ειρήνη (όλοι εορτάζοντες σιμά, 26-28/7). Ο «Άι Παντελές» ή «των Αλεξάκηδων», αποτυπωμένος και στον καμβά του Γιαλλινά, παρά την (ανακαινισμένη) όψη του, «προϋφίστατο», λέει ο Θ. Σκαλίτης, «του 1446». Σημειώνοντας και την ύπαρξη λίθινου τεμαχίου στον μαντρότοιχο, κομμάτι, άλλοτε, παλαιάς γέφυρας του ποταμού (ύψος Άη Γιάννη, «στον Πόντε»), επί του οποίου αναγράφεται ότι κατασκευάστηκε απ’ τον Εμμ. Ραδοσλάβο το 1464, προς αντικατάσταση ακόμη παλαιότερου γεφυριού.

© Photo Credits: (βασική φωτό): Γ. Διαμάντης.