Η Μόνιμη Έκθεση της Δημοτικής Πινακοθήκης στο… σπίτι σας (αρχή, με Δαμασκηνό)

Την ψηφιακή παρουσίαση (με σχόλιο Χρήστου) των έργων της Μόνιμης Έκθεσής της εγκαινίασε η Πινακοθήκη του Δήμου. Τα δύο πρώτα έργα, του Μιχαήλ Δαμασκηνού.

ΑΦΟΥ, ελέω lockdown, οι φιλότεχνοι αδυνατούν να πάν’ στην τέχνη, η Πινακοθήκη του Δήμου Κ. Κέρκυρας και Διαποντίων αποφάσισε να πάει αυτή την τέχνη στους φιλότεχνους. Πώς άλλως, μέσω διαδικτύου…

KAΠΩΣ έτσι, «τρέχει» από σήμερα (23/11) και για όλο το διάστημα του «εγκλεισμού» η ψηφιακή παρουσίαση έργων (και καλλιτεχνών) της Μόνιμης Έκθεσής της, όπως αυτή παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια στο τμήμα Μόνιμης Συλλογής, «σε μια προσπάθεια», διαβάζουμε, «διατήρησης της διαρκούς επαφής και της αμφίδρομης επικοινωνίας με τους φίλους κατά την περίοδο αναστολής λειτουργίας της».

ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ περιλαμβάνονται έργα κολοσσών: Δαμασκηνός, Προσαλέντης, Παχής, Γιαλλινάς, Σαμαρτζής, Βεντούρας, Παπά, Ζερβός, Μάκοτσις και όσοι άλλοι. Οι δέ ψηφιακές αναρτήσεις θα συνοδεύονται από κείμενα του αείμνηστου, Θάνου Χρήστου, καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και αναστηλωτή της Πινακοθήκης του Δήμου Κέρκυρας, κατά την δεκαετία του ’90.

«ΑΝ ΚΑΙ η φυσική επαφή με τα έργα τέχνης δεν μπορεί να υποκατασταθεί ή αντικατασταθεί, στοχεύουμε ωστόσο, μέσω αυτής της ψηφιακής οπτικής προσέγγισης και προβολής των εκθεμάτων, οι διαδικτυακοί επισκέπτες από όλη την επικράτεια να γνωρίσουν -κάποιοι για πρώτη φορά- ή να θυμηθούν -κάποιοι άλλοι- τον πλούτο των Συλλογών της Πινακοθήκης» καταλήγει το εισαγωγικό σημείωμα της δράσης. Πριν πάρει σειρά το… ζουμί.

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ, η παρουσίαση (κατά τη φυσική ροή της έκθεσης) δύο έργων του Μιχαήλ Δαμασκηνού (περ. 1530-1592). Απ’ τις κορυφαίες μορφές της μετα-βυζαντινής ζωγραφικής της Κρητικής Σχολής και ο οποίος για ένα διάστημα εκτιμάται πως έζησε στην Κέρκυρα (ενδιαμέσως, πιθανόν, της εργασίας του στη Βενετία, όπου συμπλήρωσε τις αρχικές του σπουδές αγιογραφίας στη Σιναϊτική Σχολή της Αγίας Αικατερίνης, στον Χάνδακα / Ηράκλειο).

▪ «Αποτομή του Προδρόμου» (1590)

Το έργο προέρχεται από τον Ιερό Ναό του Α’ Δημοτικού Κοιμητηρίου Κέρκυρας. Διακρίνεται ο συνδυασμός παραδοσιακών στοιχείων -οι άγγελοι που περιμένουν να παραλάβουν την ψυχή του Αγίου, τα ενδύματα του Προδρόμου και των δύο ανδρών του πρώτου επιπέδου- καθώς και επιρροών από την ιταλική τέχνη (οι δύο μορφές του πρώτου επιπέδου μεταφέρονται αυτούσιοι από πίνακα του Veronese με το Μαρτύριο των Αγίων Primus και Felicianus, η Σαλώμη, οι γυναίκες της ακολουθίας της και οι στρατιώτες δανείζονται τύπους από τον μανιερισμό).

▪ «Λιθοβολισμός του Αγίου Στεφάνου» (περ. 1590)

Το έργο προέρχεται από τον Ιερό Ναό του Α’ Δημοτικού Κοιμητηρίου Κέρκυρας. Όπως και η «Αποτομή του Προδρόμου», ακολουθεί τα ιταλικά πρότυπα. Η διάταξη των μορφών σε δύο επίπεδα, το πολυάνθρωπο δεύτερο επίπεδο που τονίζει την αίσθηση του βάθους και η σύνδεση των μορφών του Μάρτυρα και των Δημίων, με ανάλογη προσπάθεια του Giulio Romano στον Άγιο Στέφανο της Γένοβας, καταδεικνύουν την σύνδεση του καλλιτέχνη με τα ιταλικά, εικονογραφημένα πρότυπα.

ΕΝ ΣΥΝΟΛΩ, στο έργο του Δαμασκηνού, μεταξύ των δύο ζωγραφικών τάσεων της Κρητικής Σχολής του 16ου αι., ο δημιουργός επέλεξε να βασιστεί περισσότερο στα χαρακτηριστικά της ελληνικής τεχνοτροπίας (maniera greca) και σε μικρότερο βαθμό στα στοιχεία της λατινικής (maniera latina).

ΓΡΑΦΕΙ ο Χρήστου για τα δύο εντυπωσιακά έργα που κοσμούν τη Μόνιμη Έκθεση της Πινακοθήκης: «Με τα θρησκευτικά θέματα που ανοίγουν την παρούσα έκθεση, δεν έχουμε το ξεκίνημα της ζωγραφικής στην Κέρκυρα, αλλά το ρίζωμα της Κρητικής Σχολής, όπως εμφανίζεται κατά τον 16ο αι. Οι Κρητικοί ζωγράφοι αποτελούν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ βυζαντινής παράδοσης και δυτικής τέχνης και τα έργα τους διακρίνονται για τη σύζευξη τύπων τους».