Η θεατρική «επικαιροποίηση» της Σταχτάρας (ΔΗΠΕΘΕ, 15-19/7) δίνει μια καλή αφορμή να γνωρίσουμε τα «πετροχελίδονα» (που δεν είναι χελιδόνια) των Κορφών.
Γράφει ο Γιάννης Γαστεράτος / Δασολόγος – Περιβαλλοντολόγος, MSc
ΚΑΝΕΝΑ άλλο είδος πουλιού δεν είναι τόσο συνυφασμένο με το ιστορικό κέντρο της Κέρκυρας, όσο οι σταχτάρες: τα γνωστά «πετροχελίδονα». Στην πραγματικότητα, δεν έχουν συγγένεια με τα κανονικά χελιδόνια, απλά εξελικτικές διαδικασίες, λόγω παρόμοιων συμπεριφορών, τις έκαναν να μοιάζουν.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ συναντάμε τρία είδη σταχτάρας, ενώ έχει παρατηρηθεί ως τυχαίος επισκέπτης ένα ακόμη. Αυτά είναι η Βουνοσταχτάρα (Apus melba), η Mαυροσταχτάρα (Apus apus), η Ωχροσταχτάρα (Apus pallidus) και η Mικροσταχτάρα (Apus affinis).
ΤΑ ΚΟΝΤΑ τους πόδια τους χάρισαν το αρχαιοελληνικό όνομα «άπους», το οποίο υιοθετήθηκε και στην επιστημονική τους ονομασία, ενώ «άποδες» τις λένε σήμερα στο Βαλανειό, στη Βόρεια Κέρκυρα. Με τα πόδια αυτά δεν μπορούν να σταθούν στο έδαφος, αλλά μπορούν να πιαστούν με δύναμη από τα βράχια.
Στην Κέρκυρα συναντάμε τρία είδη: τη Βουνοσταχτάρα (Apus melba), τη Mαυροσταχτάρα (Apus apus – η σταχτάρα της παλαιάς πόλης) και την Ωχροσταχτάρα (Apus pallidus).
ΤΑ ΜΟΝΑΔΙΚΑ αυτά πουλιά είναι φτιαγμένα για «μόνιμη» ζωή στον αέρα. Η Μαυροσταχτάρα μπορεί να περάσει έως και 10 μήνες, κάθε χρόνο, χωρίς να ακουμπήσει έδαφος. Κοιμάται, ζευγαρώνει, τρώει στον αέρα. Μόνο όταν έρχονται στις περιοχές αναπαραγωγής αφήνουν για λίγο τον ιπτάμενο τρόπο ζωής για να γεννήσουν στους γκρεμούς ή στις σκεπές των κτιρίων.
ΤΡΕΦΟΝΤΑΙ με έντομα, τα οποία συλλαμβάνουν με το στόμα τους. Η ταχύτητά τους, όταν μετακινούνται, μπορεί να ξεπεράσει τα 100 χλμ. / ώρα. Το χειμώνα μεταναστεύουν στην Αφρική, ενώ στη χώρα μας τις βλέπουμε μόνο από άνοιξη μέχρι φθινόπωρο.
ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ συναντάμε τα τρία πρώτα είδη. Η Βουνοσταχτάρα φωλιάζει σε γκρεμούς, νησίδες και κτίρια, με την μεγαλύτερη αποικία της (ίσως η μεγαλύτερη στην Ελλάδα) να βρίσκεται στην παλιά πόλη της Κέρκυρας και να ξεπερνά τα 2.000 ζευγάρια.
Η ΜΑΥΡΟΣΤΑΧΤΑΡΑ φωλιάζει κυρίως στην παλιά πόλη της Κέρκυρας με περίπου 1.000 ζευγάρια, αλλά μικρότερες αποικίες υπάρχουν και σε κάποια χωριά. Η δε Ωχροσταχτάρα φωλιάζει σε κάποια νησιά / νησίδες γύρω απ’ την Κέρκυρα, ενώ ίσως ελάχιστα ζευγάρια υπάρχουν και στο κυρίως νησί.
ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ, τις ζεστές μέρες, τα μικρά που μεγαλώνουν στις σκεπές, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη φωλιά πρόωρα. Έτσι, καταλήγουν στο έδαφος από το οποίο δεν μπορούν να ξανασηκωθούν, λόγω των κοντών ποδιών και των άκαμπτων φτερούγων τους. Αν εντοπίσουμε κάποιο, καλό είναι να επικοινωνήσουμε με κάποιο απ’ τα κέντρα περίθαλψης, για οδηγίες.
• Ο Γ. Γαστεράτος υπήρξε επιστημονικός σύμβουλος της παράστασης, το δε άρθρο του, παλαιότερο, κατόπιν αδείας του, δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του Corfu Stories, τ. Απρίλιος 2018.