Στο τέλος τ’ Ανεμόμυλου, θαρρείς π’ ακούς τον αργαλειό…

Με αφορμή τη σημερινή (16/9) εορτή της Αγ. Ευφημίας. Η Μονή στον Ανεμόμυλο, απ’ τις παλαιότερες στην Κέρκυρα, η παράδοση στο εργόχειρο και ο άγνωστος θρύλος του 14ου αι.

Γράφει ο Ηλίας Αλεξόπουλος

Βασισμένο στο «Ιερά Μονή Αγία Ευφημίας», του imcorfu.gr. Δείτε το πρωτότυπο κείμενο, ΕΔΩ.

ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ του Ανεμόμυλου, στα σύνορα της έπαυλης του Mon Repos, υπάρχει ένας ημι-δασώδης λόφος. Αν σταθείς κι αφήσεις τις αντένες σου ελεύθερες, θ’ απολαύσεις όλη τη μαγεία της εικόνας: τ’ απέραντο γαλάζιο, νερό και ουρανός, στο βάθος το Κάστρο και η πόλη – και το μυαλό μερεύει, χωρίς να συλλογάται.

ΕΚΕΙ, δεσπόζει μια Μονή. Κοινοβιακή, με διάφορες δραστηριότητες. Μελισσοκομία, καλλιέργειες, ελιά, κτηνοτροφία… Kι αργαλειός. Δεν ήταν (πιο παλαιά, τουλάχιστον) «άλλη μια απασχόληση». Μα, ένα «δέσιμο» με την ιερότητα του τόπου.

ΒΛΕΠΕΙΣ, η παράδοση ήθελε την Αγία Ευφημία, ραφτοπούλα. Κι έτσι, στη Μονή της, τη Μονή Αγ. Ευφημίας Ανεμόμυλου, το εργόχειρο υπήρξε, μέχρι κάποια εποχή, απ’ τις κύριες ασχολίες των αδελφών. Μικρή, συμβολική τιμή στη χάρη της…

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ αξία της Μονής, σπουδαία. Απ’ τις παλαιότερες της Κέρκυρας. Βάσει πηγών, υπήρχε δεδομένα τον 15ο αι. Κατά προφορική παράδοση, απ’ τον προηγούμενο (14ο). Παραδίδοντας, ως σήμερα και την εξής ιστορία…

ΚΑΠΟΤΕ, λέει, στην περιοχή, υπήρχ’ ένας παλαιότερος ναός. Αφιερωμένος πάλι στην Αγ. Ευφημία. Η εκκλησιά, ερειπώθηκε. Και κατά τον 14ο αι., δύο έγγαμοί ιερείς, κίνησαν και φτιάξαν’ κάποια κτίσματα. Όταν «έφυγαν», οι πρεσβυτέρες τους, πεθερά και νύφη στη συγγένεια, ενδύθηκαν το μοναχικό σχήμα. Κι έμειναν εκεί. Ώσπου ένα βράδυ, η μια είδε στον ύπνο της κοπέλα με λευκό κεφαλομάντηλο, να της υποδεικνύει ένα σημείο που υπήρχε, λέει, θαμμένη η εικόνα της. Απ’ τον παλιό ναό.

ΕΤΡΕΞΑΝ. Και πράγματι, σ’ εκείνο το σημείο των ερειπίων, βρήκαν την εικόνα της Αγίας. Αγιογραφημένη σε τοίχο, με… λευκό κεφαλομάντηλο! Είναι, τελειώνει η μαρτυρία, ακριβώς εκείνο το σημείο που βρίσκεται ως σήμερα. Στον νέο, πια, ναό (π’ ολοκληρώθηκε). Στα βορινά του μαρμάρινου τέμπλου – επί του απλού, ρυθμού βασιλικής, καθολικού.

ΠΑΡΑΔΙΠΛΑ, στο ιερό βήμα του καθολικού, φυλάσσεται τεμάχιο του ιερού λειψάνου της Αγίας. Προσκύνημα δύο φορές το χρόνο, ανήμερα της εορτής της: 11 Ιουλίου και… σήμερα, 16 Σεπτεμβρίου.

Tα 5 tips

• Αρχικά, το μοναστήρι ήταν ιδιόκτητο. Παλαιότερος γνωστός κτήτορας, κάποιος Αντώνης Μοσούλης. Η, εντός της οικογενείας, κληρονομική ιδιοκτησία της Μονής, μαρτυρείται ως τα τέλη του 16ου αι. Με τον ιερομόναχο, Σάββα Μοσούλη. Δεν είχε κληρονόμους. Ήδη, πάντως, υπήρχε αδελφότητα μοναχών.

• Με την τουρκική επιδρομή – λεηλασία του 1716 η Μονή απώλεσε όλη, σχεδόν, την ακίνητη περιουσία που είχε σε προάστια και έξοχή. Μάλιστα, καταστροφικές επιδρομές υπέστη καθ’ όλο τον 18ο αι., με κυριότερη, έχει γραφτεί, των Γάλλων (1797-1799), όταν και χάθηκαν πολλά κειμήλια κι έγγραφά της.

• Λόγω της έκτοτε κατάστασης ένδειας, τον 19ο αι. το Επαρχιακό Συμβούλιο αποφάσισε την καταβολή τακτικής επιδότησης των μοναζουσών, ενώ, μετά την Ένωση, επί δημαρχίας Γ. Θεοτόκη, ψηφίστηκε ετήσια χορηγία, που τύποις, υφίστατο έως τα μέσα του 20ού αι.

• Απ’ το αρχικό κτήμα της Μονής, ένα σημαντικό του τμήμα αποσπάστηκε απ’ τον βασιλιά Γεώργιο Α’, προς επέκταση (κήπος) της έπαυλης του Mon Repos. Mε την κατάργηση της βασιλείας, το συγκεκριμένο κομμάτι περιήλθε στο Δήμο.

• Μετόχι της Αγ. Ευφημίας είναι το εκκλησάκι της Παναγίας των Βλαχερνών, στον κόλπο του Κανονιού.

Mε πληροφορίες και εικόνες απ’ το imcorfu.gr.