Παγκόσμια Ημέρα Κινηματογράφου: Με φόντο το νησί…

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κινηματογράφου (3/2), 15 ελληνικές ταινίες του παλιού (ή νεώτερου) ελληνικού κινηματογράφου, που γυρίστηκαν στην Κέρκυρα

Επιμέλεια: Ηλίας Αλεξόπουλος

Στο απόλυτο – τοτέμ (#1), αναφερθήκαμε προσφάτως…

Στην πλατεία, τσι καμάρες…

… το καλάθι, όμως, είναι εξαιρετικά γεμάτο. Ελληνικές ταινίες. Γυρισμένες καθ’ ολοκληρίαν ή εν μέρει στο νησί. Προπολεμικά εντοπίζεται το πρώτο ίχνος (στην άκρη, για special θέμα…). Ώσπου, απ’ τη δεκαετία του ’50 απογειώθηκε. Τεράστιες επιτυχίες. Ή μικρότερες. Σπουδαία ονόματα. Η «δευτεράντζες». Κωμωδίες, κοινωνικά, μελό, ασπρόμαυρα ή έγχρωμα, projects εύπεπτα ή «τουριστικά» ή πιο «ψαγμένα» ή παντελώς «εντάχει» (παιδιά της video mania των τιμημένων 80s) ή βγαλμένα από πραγματικά λαμπρές σελίδες της ελληνικής λογοτεχνίας (κι αν είναι και του Ντίνου Θεοτόκη, τόσο το καλύτερο…)˙ απ’ όλα έχει ο μπαχτσές. Πάμε, το λοιπόν. Ταξιδεμός. Στο χρόνο…

#2 ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΙΑΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ

Ο πρώτος cine ρόλος της Ρένας Βλαχοπούλου, στη δεύτερη ever έγχρωμη ελληνική ταινία! Μια αθώα Κερκυραία, η Ρηνούλα, μετά από πρόσκληση του θείου της, που σκοπεύει να την παντρέψει μ’ έναν συνεταίρο του, κατεβαίνει Αθήνα. Φοβούμενη, όμως, πως ο Άγγελος δεν την αγαπά, επιστρέφει στο νησί, όπου την ακολουθούν ο Άγγελος κι ο θείος, για να επισημοποιήσουν το γάμο.

Παραγωγή: Όλυμπος Φιλμ (1956) • Σενάριο: Ηλίας Λυμπερόπουλος • Σκηνοθεσία: Γιάννης Πετρουλάκης • Παίζουν: Ρ. Βλαχοπούλου, Στ. Στρατηγός, Ν. Ρίζος, Κ. Στολίγκας

#3 ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

Ένας γυναικάς δικηγόρος κάνει διακοπές στο ξενοδοχείο της μητέρας του, στην Κέρκυρα. Ωστόσο, η μάνα του, μαζί με τον επιχειρηματία, Λανίτη, του έχουν στήσει ολόκληρη… σκευωρία, για να μάθει επιτέλους τι σημαίνει αληθινή αγάπη. «Δόλωμα», η κόρη του επιχειρηματία, Ντιάνα, η οποία υποδύεται τη δύστροπη υπάλληλο του ξενοδοχείου, τη Μίρκα. Κλασική κομεντί εποχής…

Παραγωγή: Ολύμπια Φιλμ (1960) • Σενάριο: Ιάκωβος Καμπανέλλης, Γιώργος Ολύμπιος • Σκηνοθεσία: Ντίμης Δαδήρας • Παίζουν: Τζ. Καρέζη, Αλ. Αλεξανδράκης, Λ. Καλλέργης, Ελ. Χαλκούση

#4 H ΣΤΑΧΤΟΠΟΥΤΑ

Η ευκατάστατη Μαίρη Καδήμη, προκειμένου να υποδεχτεί τον αδελφό της, που φθάνει Ελλάδα, αλλάζει τα σχέδιά της για διακοπές στην Κέρκυρα. Ωστόσο, στο νησί φτάνουν οι αποσκευές και η υπηρέτριά της, την οποία, ως… Καδήμη, φλερτάρει ένας υπάλληλος ξενοδοχείου. Εκείνη, όμως, ερωτεύεται κάποιον που γνωρίζει τυχαία και μόλις έφτασε Ελλάδα. Τον… αδελφό της Καδήμη!

Παραγωγή: Δήλος Φιλμ (1960) • Σενάριο: Κώστας Ασημακόπουλος • Σκηνοθεσία: Χρήστος Αποστόλου • Παίζουν: Κ. Αναλύτη, Α. Μπάρκουλης, Κ. Κακκαβάς, Ν. Ξανθόπουλος

#5 ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

Η Μίνα –φτωχοκόρη που συστήνεται ως κόρη του εφοπλιστή, Βεργή- πηγαίνει διακοπές στην Κέρκυρα και στο πλοίο γνωρίζει τον πλούσιο νεαρό, Δαρζέντο, ο οποίος της συστήνεται σαν φτωχαδάκι φοιτητής, που ψάχνει δουλειά! Όταν εμφανίζεται ο εφοπλιστής Βεργής και αναγνωρίζει στο πρόσωπο της Μίνας τη… φυσική του κόρη, τα πράγματα παίρνουν αναπάντεχη τροπή.

Παραγωγή: Ολύμπια Φιλμ (1963) • Σενάριο: Ν. Μάτσας, Κ. Ασημακόπουλος • Σκηνοθεσία: Ντίμης Δαδήρας • Παίζουν: Γκ. Ντάλι, Λ. Βουρνάς, Φρ. Μανέλλης, Γ. Μαλούχος

#6 Η ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΚΑΙ Ο ΑΛΗΤΗΣ

Η μεγάλη επιστροφή της Αλίκης στον Φίνο… Η πλούσια, κακομαθημένη, Ρένα Κατσαρού, για ν’ αποφύγει τον… αναγκαστικό γάμο, το σκάει! Μεταμφιέζεται σε… Πίπη, περιπλανώμενη γνωρίζει έναν νεαρό βιοπαλαιστή, τον Λευτέρη, ερωτεύονται, από μια παρεξήγηση νομίζει πως την «πούλησε», γυρίζει Κέρκυρα, ετοιμάζεται να παντρευτεί τον… προηγούμενο, αλλά… έρως ανίκατε μάχαν!

Παραγωγή: Φίνος Φιλμ (1968) • Σενάριο: Λάκης Μιχαηλίδης • Σκηνοθεσία: Ντίνος Δημόπουλος • Παίζουν: Αλ. Βουγιουκλάκη, Δ. Παπαμιχαήλ. Δ. Παπαγιαννόπουλος, Τζ. Γαρμπή

#7 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΑΠΟΛΛΩΝ»

«Τουριστική» (αλλά καλή) ταινία, γυρισμένη σε Επίδαυρο, Ναύπλιο. Μύκονο και Κέρκυρα, με την εκπληκτική μουσική του Μαρκόπουλου και… διεθνή καριέρα (Αγγλία, ΉΠΑ, Γαλλία / «Apollo goes on holiday») ως προϊόν ελληνο-σουηδικής παραγωγής. Ένας Γερμανός πρίγκιπας ερωτεύεται μια πανέμορφη Ελληνίδα ξεναγό και την… εμποδίζει να κάνει τη δουλειά της! Μοντέρνο παραμύθι…

Παραγωγή: Δαμασκηνός/Μιχαηλίδης – FILM AB TVS (1968) • Σενάριο: V. Semidjof, Γ. Τζιώτης • Σκηνοθεσία: Γιώργος Σκανελάκης • Παίζουν: Ελ. Ναθαναήλ, Th. Fritsch, Αθ. Προύσαλης, Χρ. Τσαγανέας

#8 ΕΝΑΣ ΑΦΡΑΓΚΟΣ ΩΝΑΣΗΣ

Ένας φουκαριάρης λογιστής, ο… Αγησίλαος Ωνάσης, μαθαίνει, από λάθος διάγνωση, πως του απομένει μόλις ένας μήνας ζωής. Εγκαταλείπει τα πάντα και αποδέχεται την πρόταση εργαζομένων σε ξενοδοχείο της Κέρκυρας, να βοηθήσει στη ματαίωση των σχεδίων πώλησής του. Ενώ, παράλληλα, παίρνοντας μαζί όλες τις οικονομίες του, αποφασίζει να περάσει τις… τελευταίες μέρες του σαν Ωνάσης!

Παραγωγή: Καραγιάννης – Καρατζόπουλος (1969) • Σενάριο: Γιώργος Λαζαρίδης • Σκηνοθεσία: Κώστας Καραγιάννης • Παίζουν: Κ. Βουτσάς, Μ. Σταθοπούλου, Αιμ. Υψηλάντη, Γ.Μοσχίδης

#9 Η ΠΟΛΙΤΣΜΑΝΑ

Ή «Της Πολιτσμάνας το κάγκελο». Ο Μάριος, μπαίνει στο στόχαστρο της Έλενας, βιομηχανικής κατασκόπου, που θέλει μια πατέντα του. Υποκύπτει στα θέλγητρά της και ταξιδεύει μαζί της Κέρκυρα, παραπλανώντας τη γυναίκα του. Η οποία, όμως, εμφανίζεται στο νησί! Μεταμφιέζεται σε αστυνομικίνα, παλεύει να σώσει το γάμο της κι, επ’ ευκαιρία, «καθαρίζει» και κάθε μικροκακοποιό!

Παραγωγή: Καραγιάννης – Καρατζόπουλος (1981) • Σενάριο: Γιάννης Πολίτης, Κώστας Καραγιάννης • Σκηνοθεσία: Κώστας Καραγιάννης • Παίζουν: Ρ. Βλαχοπούλου, Δ. Ζακυνθινός, Ελ. Ναθαναήλ, Ν. Βερλέκης

#10 ΜΕΛΟΔΡΑΜΑ

Ένας άντρας επιστρέφει Κέρκυρα απ’ την Αμερική, γιατί η μητέρα του πεθαίνει. Μία γυναίκα τον ερωτεύεται. Αυτός ζει σ’ έναν κόσμο φανταστικό, εκείνη μαγεύεται από τον μύθο. Ασπρόμαυρο φιλμ, ελάχιστοι διάλογοι, φόντο η (υπέροχα) μελαγχολική Κέρκυρα (της μουσικής, της όπερας), «μια ελεγεία», γράφτηκε, «στην τέχνη και το μελό». Καλύτερη ταινία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης…

Παραγωγή: Χρ. Μάγκος (1981) • Σενάριο: Ν. Παναγιωτόπουλος • Σκηνοθεσία: Ν. Παναγιωτόπουλος • Παίζουν: Λ. Βογιατζής, Μ. Ξενουδάκη, Αλ. Γεωργούλη, Αλ. Παϊζη

#11 ΟΡΜΑ ΡΕΝΑ… ΣΤΗΝ ΑΡΕΝΑ!

Εξ ολοκλήρου γυρισμένη στο νησί. Ένας μεγαλοξενοδόχος αγοράζει οικόπεδο στην Κέρκυρα με την βοήθεια ενός απατεώνα ψευτο- πρίγκιπα. Ανάμεσα στα άλλα, έχει βάλει στο μάτι το σπίτι και την ταβέρνα της Ρένας, ενώ ο ντεμέκ- πρίγκιπας θέλει για γυναίκα του και την κόρη της Ρένας, την Αγγέλικα. Η Ρένα όμως, δεν τ’ αφήνει έτσι. Και… κολυμπηθρόξυλο (δε μένει) όρθιο!

Παραγωγή: Ανδρομέδα Φιλμ (1988) • Σενάριο: Σταμάτης Φιλιππούλης • Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Φουρνιστάκης • Παίζουν: Ρ. Βλαχοπούλου, Στ. Πρεβεδώρου, Γ. Λουκάκης, Μ. Ρέππας

#12 ΠΟΙΟΣ ΣΚΟΤΩΣΕ ΤΗ ΘΕΙΑ ΕΛΒΙΡΑ

Ο Πάνος, νέος συγγραφέας, που τον εκμεταλλεύεται ο εκδότης του, πηγαίνει Κέρκυρα με την Λέτα, πρωταγωνίστρια ταινιών, για να γράψουν ένα σενάριο. Εκεί φθάνουν για να τον εμποδίσουν, ο Λάμπρος, παραγωγός της ταινίας και εραστής της Λέτας, ο Μάκης και η Δανάη, που αγαπάει τον Πάνο και προσπαθεί να τον… σώσει, στήνοντας του συνεχώς παγίδες.

Παραγωγή: Μascot Video (1989) • Σενάριο: Α. Ρημαντώνης • Σκηνοθεσία: Γ. Χαρτοματζίδης • Παίζουν: Π. Μιχαλόπουλος, Γ. Ζήκου, Ν. Βενέτη, Ν. Κούρος

#13 Η ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΧΑΡΙΤΩΝΑ

Ελληνική επαρχία, 1968. Δικτατορία. Σε μια απομακρυσμένη κωμόπολη όπου γίνεται Ολυμπιάδα Χορωδιών, ο ανέμελος, φιλελεύθερων φρονημάτων διευθυντής Γυμνασίου, Χαρίτωνας Ουλιάνοφ, μαέστρος της σχολικής χορωδίας, πολιορκεί την καθηγήτρια μαθηματικών, Ελένη και συγκρούεται με τον ταγματάρχη, Δημητρίου. Η ταινία γυρίστηκε όλη στην Κέρκυρα (χωριό Μπούα).

Παραγωγή: Έλενα Χατζηαλεξάνδρου (2005) • Σενάριο: Δ. Βάκης, Γ.Μακρής, Γρ. Καραντινάκης • Σκηνοθεσία: Γρ. Καραντινάκης • Παίζουν: Γ. Χωραφάς, Μ. Ναυπλιώτου, Α. Καραζήσης, Δ. Πιατάς

Δια χειρός, Ντίνου…

Όταν κατανοήθηκε επαρκώς ο σπάνιος λόγος του και το «μάτι» είδε πέρα απ’ την φολκλόρ αισθητική της κορφιάτικης υπαίθρου του 19^ου αι., όταν η σοσιαλιστική ηχώ του χωνεύτηκε ως ουσιαστικά κοινωνική, δραπετεύοντας από κοντόφθαλμα δεσμά, όταν πέρα απ’ την καλή γραφή του, εκτιμήθηκαν ο βαθύς ρεαλισμός, η διαχρονικότητα και η διεισδυτικότητά του, ο Ντίνος Θεοτόκης έγινε, τότε, «κλασικός». Και τέτοιες ευκαιρίες, ο νέος ελληνικός κινηματογράφος δεν τις άφηνε εκτός πεδίου ενδιαφέροντος. Άμεσα, άλλωστε, η κριτική μίλησε για την «κινηματογραφικότητα της αφήγησής του» . Για, κατά τον Τερζάκη, «μυθιστορήματα οργανωμένα περισσότερο σαν σκηνές ταινίας…» Κάπως έτσι, απ’ τη δεκαετία του ’80, πέρα από σανίδι και γυαλί, ο Θεοτόκης ανέβηκε και στο «πανί». Με τα γυρίσματα (μαζί μ’ Αθήνα) εδώ, στον τόπο του. Πράξη πρώτη, 1984. «Η τιμή της αγάπης», της Τώνιας Μαρκετάκη, «ντυμένη» με την εκπληκτική μουσική της Ελένης Καραϊνδρου και προφανές της «πάτημα», την «Τιμή και το Χρήμα» του 1914. «Την πρώτη νεοελληνική κοινωνική νουβέλα, που ξέφυγε απ’ τις γνωστές ειδυλλιακές αναπαραστάσεις μιας ζωής ήρεμης, απαλλαγμένης από διλήμματα και κλυδωνισμούς». Πράξη δεύτερη, 2008. «Οι Σκλάβοι στα δεσμά τους», του Τώνη Λυκουρέση. Το κύκνειο άσμα του Θεοτόκη, στα 1922. Τυχαίο; Και οι δύο ταινίες, πάντως, σάρωσαν στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Επτά βραβεία το πρώτο (συν Φεστιβάλ Μπαστιά / Γαλλία και Καλκούτας / Ινδία), δέκα το δεύτερο. Η «Τιμή» μ’ ένα σωρό ερασιτέχνες Κερκυραίους ηθοποιούς στο cast: Γιώργος Αγιοβλασίτης, Σπύρος Παντελιός, Δημήτρης Γραμμένος, Αλέκος Μάνδυλας, Νατάσα Πανάρετου, Λιλή Μάστορα, Σοφία Βρυώνη, Άννα Δαφνή, Σπύρος Δουκάκης… Όσοι άλλοι…

#14 Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ (1984)

Μια γυναίκα ταπεινής καταγωγής εγκαταλείπεται απ’ τον ξεπεσμένο αριστοκράτη, που τάχα την έχει ερωτευτεί, αλλά δεν τολμά να παντρευτεί μια κοπέλα χωρίς προίκα – ούτε η κοπέλα βλέποντας τα ποταπά του κίνητρα. Η κοινωνία την περιθωριοποιεί – όπως κάθε ανύπαντρη μητέρα. Όμως η βιομηχανική επανάσταση «τρέχει» και η νεαρή, ως εργάτρια, βρίσκει τρόπο να επιζήσει, να μεγαλώσει το παιδί της, να διατηρήσει την αξιοπρέπεια της.

Παραγωγή: Ελληνικό Κέντρο Κιν/φου, Ανδρομέδα ΦΙΛΜ, ΕΡΤ (1984) • Σενάριο (διασκευή): Τώνια Μαρκετάκη • Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη • Παίζουν: Ά. Λούλου, Τ. Σταθοπούλου, Στ. Τσοπανέλη, Αλ. Κωνστάντης.

#15 ΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ ΣΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΟΥΣ (2008)

Kέρκυρα, αρχές 20ου αι. Ο ξεπεσμός του «αρχοντολογιού», αντίκρυ με την άνοδο της νέας αστικής τάξης. Η αρχοντική φαμίλια των Οφιομάχων αναγκάζεται να παντρέψει την κόρη, Ευλαλία με το γιατρό και υποψήφιο βουλευτή, Αριστείδη Στεριώτη. Ώστε, μέσω του γάμου, να ξεφύγουν απ’ το οικονομικό αδιέξοδο. Η νεαρή, ωστόσο, είναι ερωτευμένη με τον διανοούμενο, Άλκη Σωζόμενο. Και οι προσδοκίες τους δεν επαληθεύονται.

Παραγωγή: Νίκος Σέκερης • Σενάριο (διασκευή): Τ. Λυκουρέσης, Γ. Μαρούδας, Μ. Βαρδάκα • Σκηνοθεσία: Τώνης Λυκουρέσης • Παίζουν: Γ. Φέρτης, Α. Σακελλαρίου, Χρ. Λούλης, Δ. Ματσούκα.