Μηχανογραφικό 2025: Μια συζήτηση για το επόμενο βήμα ζωής

Γράφει ο Παναγιώτης Μαυρωνάς (Εκπαιδευτικός – Σύμβουλος Σταδιοδρομίας)

🎓 Τελειώνουν οι Πανελλήνιες. Τι αρχίζει τώρα;

Αρχίζει κάτι πιο ήσυχο, αλλά ίσως πιο βαθιά προσωπικό. Η ένταση της προετοιμασίας, οι ώρες διαβάσματος, τα άγχη της επίδοσης, όλα σιγά-σιγά κατακάθονται. Και τώρα, χωρίς φωνές, χωρίς εξεταστικά τετράδια και χωρίς καν το ρολόι να μετράει αντίστροφα, έρχεται η στιγμή της εσωτερικής ερώτησης:

👉 Ποιο είναι το πρώτο βήμα που με εκφράζει για τη συνέχεια;

👉 Με ποια γνώση θέλω να πορευτώ τα επόμενα χρόνια;

👉 Τι θέλω εγώ να συνεχίσω στη ζωή μου;

Η διαδικασία του μηχανογραφικού δεν είναι απλώς μια τεχνική καταγραφή σχολών. Είναι όμως η πρώτη στιγμή όπου δεν αξιολογείσαι, αλλά επιλέγεις. Είναι η στιγμή που εσύ κρατάς το τιμόνι. Και μαζί του, κρατάς και την ευκαιρία να ξεκινήσεις  τη δική σου διαδρομή.

Το μηχανογραφικό σε καλεί να συναντήσεις τον εαυτό σου λίγο βαθύτερα. Όχι με άγχος, αλλά με συνείδηση. Όχι με πίεση, αλλά με φροντίδα και σεβασμό προς αυτό που θέλεις πραγματικά να μάθεις, να ζήσεις, να εξελίξεις.

Τι είναι τα μηχανογραφικά δελτία και ποια είδη υπάρχουν;

Τα μηχανογραφικά δελτία είναι η επίσημη διαδικασία δήλωσης προτίμησης για σπουδές. Σε αυτά δηλώνουμε την προτίμησή μας για το τμήμα ή την σχολή που θέλουμε να παρακολουθήσουμε, πρακτικά…τι θέλουμε να σπουδάσουμε. Τα μηχανογραφικά έρχονται στο τέλος των Πανελληνίων και είναι η πρώτη προσωπική κατάθεση προθέσεων για το μέλλον.

Υπάρχουν 3 τύποι μηχανογραφικού:

• Για τα ΑΕΙ (Πανεπιστήμια, Ανώτατες Σχολές): Υποβάλλεται από υποψηφίους ΓΕΛ και ΕΠΑΛ.
• Για τα Δημόσια ΣΑΕΚ (πρώην ΙΕΚ) : Για αποφοίτους που επιθυμούν τεχνικές ή εφαρμοσμένες σπουδές. Υποβάλλεται από όλους τους απόφοιτους ανεξάρτητα τύπου Λυκείου. Προκηρύσσονται και νέες θέσεις τον Σεπτέμβριο.
• Για τις ΑΕΙ των Δημοσίων Πανεπιστήμιων Κύπρου: Απαιτεί ξεχωριστή αίτηση, σε άλλη πλατφόρμα, με διαφορετικούς κανόνες (του Υπουργείου Παιδείας της Κυπριακής Δημοκρατίας) και προθεσμίες.

Το μηχανογραφικό για ΑΕΙ και Δημόσιων ΣΑΕΚ συμπληρώνεται ταυτόχρονα, μέσω της κοινής πλατφόρμας του Υπουργείου Παιδείας.

Ποια είναι η σημασία του Μηχανογραφικού;

Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού είναι η τελευταία φάση του εξεταστικού μαραθωνίου. Όμως, δεν είναι  «ουρά» ή «τυπικό βήμα». Είναι η στιγμή των αποφάσεων. Δεν κρίνεται μόνο η εισαγωγή σε μια σχολή. Κρίνεται ο τρόπος με τον οποίο συνδέεις τις δυνατότητές σου με τα ενδιαφέροντά σου. Κρίνεται η ποιότητα της ενημέρωσής σου, η ειλικρίνειά σου απέναντι στον εαυτό σου, η σοβαρότητα με την οποία βλέπεις το μέλλον σου. Κρίνεται αν σπουδάσεις αυτό που ονειρεύεσαι. Κρίνεται αν μετατρέψεις σε επιτυχία το αποτέλεσμα των Πανελληνίων!

Πρέπει να περιμένω τους βαθμούς για να ξεκινήσω την προετοιμασία;

Η ουσιαστική προετοιμασία ξεκινά νωρίτερα από τους βαθμούς. Μπορεί να ξεκινήσει από τη στιγμή που θα αναρωτηθείς:

👉 «Ποιο πεδίο σπουδών μου ταιριάζει; 👉 Πού θα ήθελα να αφιερώσω τον χρόνο και την ενέργειά μου τα επόμενα χρόνια»;

Η περίοδος αυτή είναι πολύτιμη για να ενημερωθείς. Να αναζητήσεις προγράμματα σπουδών, να διαβάσεις για σχολές και αντικείμενα, να ακούσεις ανθρώπους, να μαζέψεις απόψεις. Όσο πιο έγκαιρα το κάνεις αυτό, τόσο πιο καθαρά θα δεις το τοπίο των επιλογών σου.

Και κάτι ακόμη: δεν χρειάζεται –ούτε είναι ωφέλιμο– να περιμένεις τις βάσεις του 2024 για να αποφασίσεις. Οι βάσεις είναι απλώς ένα συμπληρωματικό στοιχείο, όχι κριτήριο επιλογής. Η υπερβολική προσκόλληση σε αυτές μπορεί να σε αποπροσανατολίσει από τον ουσιαστικό στόχο: να επιλέξεις ένα αντικείμενο σπουδών που αγαπάς και μπορείς να υποστηρίξεις. Σε διαφορετική περίπτωση, κινδυνεύεις να κάνεις επιλογές με κριτήριο αριθμούς και όχι νόημα – και αυτό είναι ένα πραγματικό λάθος για το μέλλον σου.

🟩 Κράτα αυτό:
Οι σπουδές σου δεν ξεκινούν από τον αριθμό της βάσης, αλλά από τον λόγο που σε κάνει να θέλεις να μάθεις.
Μην κυνηγάς το «πού θα περάσω». Ανακάλυψε το «τι αξίζει να σπουδάσω».

Πότε γίνεται η υποβολή;

Η επίσημη υποβολή ξεκινά αρχές Ιουλίου (μετά τις βαθμολογίες και τις ΕΒΕ). Ενδεικτικά το 2024 οι βαθμοί ανακοινώθηκαν τις 28 Ιουνίου, η Ελάχιστη Βάση (ΕΒΕ) για κάθε τμήμα τις 9 Ιουλίου και τα μηχανογραφικά κατατέθηκαν 9-18 Ιουλίου. Η υποβολή γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πλατφόρμα του Υπουργείου Παιδείας και χωρίς δυνατότητα παράτασης.

Ποια είναι η μορφή του μηχανογραφικού;

Το μηχανογραφικό είναι προσωποποιημένο: Εμφανίζονται μόνο οι σχολές που έχεις δικαίωμα να δηλώσεις, με βάση την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ). Καταχωρείς τις επιλογές σου σε σειρά επιθυμίας, δηλαδή το νούμερο 1 δηλώνει τη σχολή που σε εκφράζει περισσότερο και συνεχίζουμε με τις άλλες επιλογές. Η σειρά πρέπει να σε αντιπροσωπεύει πραγματικά, όχι να βασίζεται μόνο σε εξωτερικά κριτήρια.

Δηλώνουμε τη σχολή ή το επάγγελμα που θέλουμε;

Δηλώνουμε το αντικείμενο γνώσης που θέλουμε να γνωρίσουμε καλύτερα. Όχι απαραίτητα το επάγγελμα του μέλλοντος μας. Η ζωή αλλάζει, οι ανάγκες της αγοράς επίσης. Αυτό που μένει είναι η χαρά της μάθησης, η επιθυμία για εξέλιξη, η σχέση με το αντικείμενο, η αίσθηση ικανοποίησης από την επαγγελματική ζωή!

Και αν κάνω λάθος;

Αν έχεις σκεφτεί, ενημερωθεί, συζητήσει, συμβουλευτεί…τότε δεν κάνεις λάθος. Κάνεις μια συνειδητή επιλογή με βάση τα σημερινά σου δεδομένα. Και αυτό είναι ήδη ένα σημαντικό βήμα.

Το “λάθος”, όπως το φοβάσαι τώρα, δεν είναι μια σφραγίδα αποτυχίας. Είναι συχνά ένα σημάδι ότι δοκίμασες, ότι αναζήτησες και τόλμησες. Και αν χρειαστεί να αλλάξεις πορεία, θα έχεις ήδη μάθει κάτι για τον εαυτό σου –κι αυτό έχει αξία-.

Καταλαβαίνουμε τον δισταγμό σου. Είναι ανθρώπινος. Έχεις δίκιο να ανησυχείς, γιατί νοιάζεσαι. Όμως το να ξεκινήσεις, να ονειρευτείς, να σχεδιάσεις, είναι δύναμη. Και όσο εξερευνείς, τόσο ανακαλύπτεις νέες πλευρές του εαυτού σου και της ζωής.

Ένα κλείσιμο που αξίζει:

Το μηχανογραφικό δεν είναι το τέλος. Είναι η πρώτη σοβαρή απόφαση ενηλικίωσης. Μην βιαστείς. Μην το αμελήσεις. Δώσε χώρο στις σκέψεις σου. Ρώτησε, συζήτησε, φαντάσου. Και διάλεξε με σεβασμό στον εαυτό σου.

🌱 Αν σε αυτή τη διαδρομή θελήσεις στήριξη, η συμβουλευτική σταδιοδρομίας μπορεί να σταθεί δίπλα σου, όχι για να σου δείξει τον δρόμο, αλλά για να σου δείξει τον καθρέφτη με καθαρότητα.

Ένας σύμβουλος μπορεί να σε βοηθήσει:

• να βρεις τι αγαπάς και τι σε ενδιαφέρει,
• να συνδέσεις τα δυνατά σου σημεία με επιλογές που σου ταιριάζουν,
• να δεις δυνατότητες που ίσως δεν είχες σκεφτεί,
• να εμπιστευτείς τη δική σου πορεία.

Γιατί εκεί που υπάρχει εσωτερική επιθυμία και αυτογνωσία, εκεί ανθίζει και το μέλλον.

Παναγιώτης Μαυρωνάς

Εκπαιδευτικός – Σύμβουλος Σταδιοδρομίας

Πιστοποιημένος από τον ΕΟΠΠΕΠ (Μητρώο Α279)

Μέλος ΕΛΕΣΥΠ

Μέλος Επαγγελματικού Συλλόγου Συμβούλων Σταδιοδρομίας