Γράφει ο Παναγιώτης Μαυρωνάς (Εκπαιδευτικός – Σύμβουλος Σταδιοδρομίας)
Οι Πανελλήνιες. Τέλος για κάποιους και μια Αρχή για άλλους.
Η φράση μοιάζει με σημείωμα στον τοίχο σχολείου, λίγο πριν ξεκινήσει το μάθημα: λιτή, απόλυτη, ρυθμική. Τη σκέφτηκα, την έγραψα, την ξαναδιάβασα. Την επανέλαβα 3 φορές. Όχι από εμμονή.
Αλλά γιατί κουβαλά μέσα της, σαν έναν κόκκο αλατιού, όλη τη γεύση του ελληνικού εκπαιδευτικού κύκλου.
Οι Πανελλήνιες σηματοδοτούν το τέλος για κάποιους και την αρχή για άλλους. Αυτός ο κύκλος δεν είναι ποτέ απλώς μια γραμμή που ξεκινά και τελειώνει. Είναι μια σπείρα που κάθε χρόνο μεγαλώνει, αγκαλιάζοντας νέες ελπίδες, αγωνίες και στόχους. Για άλλους, η σπείρα οδηγεί σε μια επιθυμητή κορυφή· για άλλους, σε μια απρόσμενη στροφή. Όμως, όλοι –μα όλοι– είναι κομμάτια της ίδιας διαδρομής, που φέρει το βάρος των ονείρων και τη δύναμη της προσπάθειας.
Η ετήσια επανάληψη
Οι τελειόφοιτοι μόλις τέλειωσαν. Κρατούν ακόμα το στυλό, αλλά με το μυαλό τους είναι ήδη στο μηχανογραφικό. Τι μόρια πιάνω; Πού μπορώ να μπω; Πού αξίζει να μπω; Τι αξίζει;
Κι ακριβώς δίπλα, οι επόμενοι στη σειρά. Δεν έχουν δώσει ούτε μία εξέταση και ήδη ξεκινούν φροντιστήρια, προγράμματα, λίστες ύλης.
Φοράνε παπούτσια τρεξίματος και μπαίνουν σε έναν μαραθώνιο που δεν τον έχουν ακόμη δει χαρτογραφημένο.
Κι εμείς, γονείς, εκπαιδευτικοί, σύμβουλοι, θεατές και συμπρωταγωνιστές μαζί, βλέπουμε ξανά το ίδιο έργο. Μόνο που κάθε χρόνο αλλάζουν οι πρωταγωνιστές.
Το σενάριο, όμως, όχι.
Ο Ιούνιος έχει 2 πρόσωπα
Για τους αποφοίτους, είναι ο μήνας της αποφόρτισης. Για τους μαθητές της Β΄ Λυκείου, ο μήνας της εκκίνησης. Και για όλους, ο μήνας της εσωτερικής ερώτησης: «Τώρα τι;»
Ένα παιδί έγινε ενήλικας μέσα σε μια εξεταστική περίοδο. Ένα άλλο παιδί μπήκε στον κόσμο των «αποφάσεων». Δεν είναι πια «πρώτη λυκείου». Είναι «εκείνος που του χρόνου δίνει».
Και τα 2, όμως, βρίσκονται κάπου στη μέση: ανάμεσα σε παιδικότητα κι ευθύνη, σε άγνοια κι επίγνωση, σε φόβο και όνειρο.
«Διάβαζε» ή «σε ακούω»;
Είναι εντυπωσιακό πόσο εύκολα αναπαράγουμε τις ίδιες φράσεις κάθε χρόνο:
– «Μην αργείς, ο Σεπτέμβρης θα ‘ρθει γρήγορα».
– «Διάλεξε μια σχολή που να έχει μέλλον».
– «Αν είχα εγώ τις ευκαιρίες σου…».
Και είναι εξίσου εντυπωσιακό πόσο σπάνια λέμε:
– «Πώς νιώθεις μέσα σου με όλα αυτά»;
– «Σε τρομάζει κάτι από αυτό που έρχεται»;
– «Τι έχει αξία για σένα»;
– «Ποιο είναι το δικό σου γιατί»;
Αναρωτιέμαι καμιά φορά:
Ποια λόγια χτίζουν τελικά τον αυτόνομο, σκεπτόμενο, ελεύθερο νέο άνθρωπο;
Αυτά που λέμε εύκολα ή αυτά που ξεχνάμε να πούμε;
Ένα καλοκαίρι για σκέψη
Ο Ιούνιος είναι παρεξηγημένος μήνας. Λίγο καλοκαίρι, λίγο σχολείο, λίγη αγωνία, λίγη ξεκούραση. Είναι όμως ιδανικός για μια μικρή εσωτερική παύση. Όχι δραματική, όχι φιλοσοφική. Μια παύση του τύπου:
– «Για πού πάω»;
– «Τι με κάνει να χαμογελώ»;
– «Τι δεν θέλω να κάνω με τίποτα»;
– «Ποιος είμαι έξω από τις εξετάσεις μου»;
Τι θα έλεγες να μετρήσουμε αλλιώς;
Ας μην μετρήσουμε τη χρονιά με μόρια. Ας μετρήσουμε με στιγμές:
– Πότε κατάλαβες τι πραγματικά θέλεις.
– Πότε σε άκουσαν με προσοχή.
– Πότε ένιωσες ότι δεν είσαι μόνος ή μόνη σου σε αυτό το δρόμο.
Γιατί εκεί,
σε αυτή τη σιωπηλή «ζώνη ανάμεσα σε 2 εξετάσεις»,
σφυρηλατείται ο πιο σπουδαίος τίτλος:
όχι του φοιτητή, αλλά του ανθρώπου με προσανατολισμό.
Παναγιώτης Μαυρωνάς
Εκπαιδευτικός – Σύμβουλος Σταδιοδρομίας
Πιστοποιημένος από τον ΕΟΠΠΕΠ (Μητρώο Α279)
Μέλος ΕΛΕΣΥΠ
Μέλος Επαγγελματικού Συλλόγου Συμβούλων Σταδιοδρομίας