Πραγματοποιήθηκε το ετήσιο μνημόσυνο του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ στους Οθωνούς

Η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού Παράρτημα Κέρκυρας, το Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου τέλεσε στο νησί των Οθωνών το ετήσιο μνημόσυνο του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ.

Να θυμίσουμε ότι το Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ στις 29 Δεκεμβρίου 1940 αφού ενεπλάκη με εχθρική νηοπομπή, βυθίστηκε στο στενό του Οτράντο (βόρεια των Οθωνών), παίρνοντας μαζί του στον υγρό τάφο όλο το πλήρωμα που αποτελούνταν από 48 άτομα μεταξύ των οποίων και αρκετοί Κερκυραίοι.

Κυβερνήτης ήταν ο Πλωτάρχης, Μιχαήλ Χατζηκωνσταντής και ήταν η πρώτη απώλεια του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το 2015 στους Οθωνούς έγιναν τα αποκαλυπτήρια Μνημείου, από το Νικόλαο Χατζηκωνσταντή (γιο του Μιχαήλ Χατζηκωνσταντή) και από τότε ετησίως, τελείται Μνημόσυνο.

Τον Πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Σημαιοφόρος του Πολεμικού Ναυτικού Βασίλειος Γεωργάτος:

“Κυρίες και Κύριοι,

Ήρθαμε σήμερα εδώ στο ακριτικό νησί των Οθωνών για να τιμήσουμε την 85η επέτειο από την βύθιση του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ.

Την 26ην Δεκεμβρίου 1940 το Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ, απέπλευσε από το Ναύσταθμο για την 3η περιπολία του. Έλαβε αποστολή να εκτελέσει επιθετική περιπολία στο στενό του Οτράντο και ειδικότερα στην περιοχή έξω από τον κόλπο της Αυλώνας, με προγραμματισμένη επιστροφή στη Βάση του, την 8η Ιανουαρίου 1941. Ο ΠΡΩΤΕΑΣ σαν μοναχικός γερόλυκος, με όλα τα προβλήματα της ηλικίας του αλλά με την θαρραλέα ψυχή του Κυβερνήτη του και με ένα αποφασισμένο πλήρωμα, αρχίζει την αναζήτηση των Ιταλικών πλοίων στην Αδριατική.

Στις 10 το πρωί στις 29 Δεκεμβρίου του 1940, το Ελληνικό ατμόπλοιο ΙΩΝΙΑ, υπέκλεψε σήμα SΟS, ακολουθούμενου από το σήμα κινδύνου λόγω επιθέσεως από  Υ/Β. Και τα 2 σήματα αυτά προέρχονταν από το Ιταλικό ατμόπλοιο SARDEGNA στο οποίο αναφερόταν το στίγμα  του, που βρισκόταν στην είσοδο του κόλπου της Αυλώνας. Τα σήματα αυτά, τα αναδιαβίβασε στο Αρχηγείο Ναυτικού.

Στην περιοχή του στίγματος δρούσε το Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ και όσοι γνώριζαν τον τομέα του, στο άκουσμα αυτής της είδησης, πανηγύριζαν για την επιτυχία του αυτή. Τη 2η των υποβρυχίων μας. Η ευφορία αυτή στο προσωπικό του Ναυτικού αλλά και στην Ελληνική κοινή γνώμη κρατούσε μέρες, αλλά το Υ/Β για όλο το παραπάνω χρονικό διάστημα δεν έδινε σημεία ζωής. Στους γνωρίζοντες τις διαδικασίες των Υ/Β, η ανησυχία  για την τύχη του μεγάλωνε, επειδή για μέρες ακόμη, το Υ/Β εξακολουθούσε να τηρεί την περίεργη σιγή του. Πέρασε και η ημερομηνία επιστροφής του που ήταν στις 8 Ιανουαρίου 1941 και η αγωνία και η ανησυχία αυξανόταν που το Υ/Β δεν είχε φανεί στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας και δεν είχε στείλει κάποιο σήμα στο Αρχηγείο.

Έτσι στις 09:25 της 10ης Ιανουαρίου 1941 στην αγωνιώδη αυτή προσμονή, έριξε μακάβριο φως, μια σχετική είδηση του ραδιοφωνικού σταθμού της Ρώμης. Σύμφωνα με την είδηση αυτή στις 10 το πρωί της 29ης Δεκεμβρίου 1940, το Ιταλικό Τορπιλοβόλο ΑΝΤΑΡΕΣ αντελήφθη ίχνη Τ/Λ και αμέσως μετά είδε την πλώρη ενός Υ/Β για λίγο έξω από τη θάλασσα, 3 ναυτικά μίλια μακριά του. Το Ιταλικό σκάφος κατευθύνθηκε ταχύτατα προς το σημείο που είχε γίνει ορατό το Υ/Β, ετοιμάζοντας ταυτόχρονα 4 βόμβες βάθους, ρυθμισμένες να εκραγούν σε μέγιστο βάθος. Ενώ ετοιμαζόταν για τη βολή, ξαφνικά μπροστά του εμφανίστηκε πάλι το πρωραίο τμήμα του Υ/Β μέχρι τον πυργίσκο, να βγαίνει από την θάλασσα. Ακολούθησε βίαιος εμβολισμός του Υ/Β. Η αντίστροφη μέτρηση για τον ΠΡΩΤΕΑ αρχίζει. Το Τορπιλοβόλο έπαθε αρκετές ζημιές με τον εμβολισμό αλλά κατόρθωσε να ρίξει τις βόμβες του. Το Υ/Β αναδύθηκε τελείως για λίγο, αλλά με μεγάλη κλίση και αμέσως εξαφανίσθηκε κάτω από τα νερά. Μετά από λίγο εμφανίστηκαν στην επιφάνεια της θάλασσας φυσαλίδες, κηλίδες πετρελαίου και συντρίμμια. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, από το Ιταλικό πλοίο καθαιρέθηκε βάρκα για ανεύρεση και περισυλλογή ναυαγών αλλά μόνο συντρίμμια μαζεύτηκαν.

Αυτές οι λεπτομερείς ειδήσεις έδωσαν εξήγηση στην εκκωφαντική σιωπή τόσων ημερών από το υποβρύχιο και οδήγησαν στο θλιβερό συμπέρασμα της ένδοξης απώλειάς του. Το Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ ήταν το πρώτο που απωλέσθηκε και η απώλειά των 48 μελών του, λύπησε βαθύτατα όλο το Ναυτικό και ιδιαίτερα το προσωπικό των υπολοίπων Υ/Β, αλλά ταυτόχρονα γιγάντωσε ακόμα περισσότερο το πείσμα τους για τη νίκη. Ο χαμός τους συγκλόνισε την Ελληνική κοινή γνώμη, γιατί ήταν παράλληλα και η πρώτη απώλεια του Ναυτικού μας.

Το πλήρωμα του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ πολέμησε ηρωικά για την πατρίδα ενάντια στον κατακτητή. Η ελευθερία απαιτεί θυσίες και δημιουργεί ήρωες στο πάνθεον της ιστορίας. Έτσι παραμένουν αθάνατοι στη μνήμη μας όσοι θυσιάστηκαν με το Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ και κοσμούν τις χρυσές ιστορικές σελίδες της Διοικήσεως των Υποβρυχίων, του Στόλου μας, του Πολεμικού Ναυτικού, των Διαποντίων Νήσων, της Ελλάδος μας.

Το 48μελές πλήρωμα του ΠΡΩΤΕΥΣ, έπραξαν το καθήκον τους, πιστοί στον όρκο που δώσανε να υπερασπίζονται τις σημαίες μέχρι την τελευταία ρανίδα του αίματός τους. Και Σημαία δεν είναι μόνο το ιερό σύμβολο κάθε κράτους αλλά η ιδέα του ίδιου του κράτους. Υπερασπίζονταν λοιπόν την ίδια την ιδέα της πατρίδας, στην οποία έδωσαν, το πολυτιμότερο δώρο του θεού προς τον άνθρωπο, τη ζωή τους. Τα ονόματά τους αποτυπώθηκαν σε μία από τις πάμπολλες χρυσές σελίδες της ιστορίας της Ελλάδας.

Σήμερα λοιπόν ήρθαμε εδώ στο ακριτικό νησί των Οθωνών που φιλοξενεί το μνημείο του Υ/Β ΠΩΤΕΥΣ για να τιμήσουμε τους νεκρούς συναδέλφους μας.

Θα ήταν παράλειψη να μην επισημάνω την πρωτοβουλία των κατοίκων του νησιού των Οθωνών και την επιθυμία τους, για την ανέγερση του μνημείου του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ. Όλοι αυτοί που ασχολήθηκαν και χωρίς να έχουν καμία σχέση με Υποβρύχια, αποφάσισαν το 2007 να υλοποιήσουν την ιδέα και με υπομονή κι επιμονή ξεπέρασαν όλες τις δυσκολίες και τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν.

Με συντονισμένες ενέργειες, με προσωπική εργασία, με σύμπνοια και με εμμονή στο σκοπό, έκαναν πραγματικότητα αυτή την ιδέα. Την ανέγερση ενός μνημείου προς τιμήν και αιώνια ανάμνηση των 48 ηρωικών νεκρών του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ. Όμως, δεν ήταν μόνοι τους σε αυτή την πολυετή προσπάθεια. Είχαν και την οικονομική υποστήριξη, του ταμείου της Εκκλησίας του νησιού, του Πολιτιστικού Συλλόγου των Οθωνών και πολλών εκ των κατοίκων των Οθωνών που συνέδραμαν από το υστέρημά τους ώστε να συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσό και να καλυφθούν τα έξοδα για την ολοκλήρωση του έργου. Αυτό όμως που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι στην προσπάθεια αυτή συνέδραμαν οικονομικά και Οθωνίτες που ζουν στο εξωτερικό. Αναφέρομαι στο Σύλλογο Οθωνιτών Αμερικής. Παράλληλα το Πολεμικό Ναυτικό συνέβαλλε στη διαμόρφωση του χώρου του μνημείου, με την παραχώρηση μιας τορπίλης και ενός τορπιλοσωλήνα.

Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο, το πως η πρωτοβουλία πολιτών, μπορεί και πετυχαίνει πράγματα που για το κράτος, την πολιτεία, θα ήταν πρόβλημα. Μπόρεσαν λοιπόν αυτοί οι λίγοι με την συμπαράσταση της τοπικής κοινωνίας των Οθωνών, 74 χρόνια μετά, να καλύψουν μια παράληψη του κράτους και να κατασκευάσουν ένα μνημείο του οποίου τα αποκαλυπτήρια έγιναν τον Ιούνιο του 2015.

Όπως  μας εκμυστηρεύτηκε ο αείμνηστος Σπύρος Αυλωνίτης (Απόμαχος ναυτικός κι εμπνευστής της ιδέας του μνημείου), 85 ετών τότε, τη βύθιση του υποβρυχίου και την απώλεια των 48 ανδρών του, τους την είχε ανακοινώσει ο τότε ιερέας και δάσκαλος στο νησί των Οθωνών, επισημαίνοντας στους μικρούς μαθητές του ότι αυτοί θα είναι οι αιώνιοι φύλακες των Οθωνών. Το 9χρονο τότε παιδί το κράτησε μέσα του, δεν το ξέχασε ποτέ και μετά από 74 χρόνια κατάφερε να κάνει πραγματικότητα το τάμα του, την υπόσχεση στον εαυτό του, να γίνει ένα μνημείο για όλους αυτούς, τους ΑΙΩΝΙΟΥΣ ΦΡΟΥΡΟΥΣ ΤΩΝ ΟΘΩΝΩΝ.

Αιωνία τους η μνήμη”.